In 75 jaar bouwde Nederland aan een belangrijke kunsthistorische collectie van kunst in de openbare ruimte. Hoe bepalend is deze geweest? Wat resteert er nog van? En: welke beelden vinden we het belangrijkst?
Jubileumproject
Vanwege het 40-jarig bestaan van het blad BK-informatie, besloot het om een jubileumproject op te zetten rond de kunstgeschiedenis waar het zelf zo nauw mee verbonden is: de kunst in de openbare ruimte. Het is opgericht in een tijd na de wederopbouw, toen er nog volop in Nederland gebouwd werd met daarbij veel opdrachten aan kunstenaars. Deze kunst is de afgelopen decennia een vertrouwd onderdeel geworden van het Nederlandse straatbeeld. Het is een uniek soort erfgoed, kenmerkend voor de Nederlandse omgang met de openbare ruimte en een weergave van politiek-maatschappelijke denkbeelden.
100 sleutelwerken
In november 2019 is er een grote oproep gedaan onder de lezers van het blad BK-informatie om voordrachten te doen, dat een paar honderd nominaties opleverde. Een speciale werkgroep benoemde vervolgens 100 kunstwerken als sleutelwerken voor kunst in de openbare ruimte vanaf 1945. De samenstelling kwam tot stand met grote toewijding, discussie en verantwoordelijkheid. Deze 100 kunstwerken zijn kunsthistorisch, maatschappelijk of ruimtelijk invloedrijk geweest. Het geeft een actueel beeld van de huidige staat van kunst in de openbare ruimte van Nederland. Hier zitten de usual suspects tussen, maar ook heel wat kunstwerken die voor menigeen een verrassing zullen zijn. Samen geven ze een indruk van hoe stijlen, ideologieën en bouwperiodes elkaar in de afgelopen decennia zijn opgevolgd.
Op vrijdag 13 maart 2020 maakt de website www.sleutelwerken.nl de gehele lijst van 100 sleutelwerken bekend. Diezelfde dag verschijnt het tijdschrift BK-informatie dat ook de hele lijst publiceert.
Meer lezen op de website van BK-informatie
BEHOUD BLAUWE GOLVEN ARNHEM
maandag 10 februari 2020
Blauwe Golven op lijst sleutelwerken naoorlogse kunst in de openbare ruimte
donderdag 25 april 2019
ARNHEMSE GEMEENTERAAD NEEMT MOTIE AAN VOOR BEHOUD BLAUWE GOLVEN
De motie van de gemeenteraadsleden vraagt het college
daarbij uit te gaan van optie B2 van het in september 2018 door Bureau Poelmans
Reesink Landschapsarchitectuur opgestelde document over de Creatieve Corridor.
Het college moet in het nog op te stellen uitvoeringsplan echter een aantal
wijzigingen en extra's opnemen. Die wijzigingen en extra's komen neer op het
volgende.
-
Vervanging van een stuk van Blauwe Golven door
een extra strook groen aan de westzijde bij de afrit en het einde van de Oude
Kraan.
-
Een maximale uitbreiding van de groenstrook
langs het Roermondsplein aan de oostzijde in zoverre dat met het voorgestelde
aantal parkeerplaatsen in optie B2 van het plan Poelmans Reesink verenigbaar
is.
-
Hergebruik, schoonmaak en impregneren van
onbeschadigde oude stenen.
-
Het eventuele vervangen van alle stenen van
Blauwe Golven mocht blijken dat meer dan 20 procent van de stenen niet meer
voldoet aan de oorspronkelijke kwaliteitseisen.
-
Bij herstel en aanpassing van Blauwe Golven
wordt zoveel mogelijk getracht om te komen tot de kwaliteit van de oorspronkelijke
uitvoering van de golfstructuur, bestrating en kleurstelling.
-
Bij de Du Soleilflat worden minimaal 15
aansluitingen voor elektrische auto's aangelegd en de gehele parkeergelegenheid
wordt zoveel mogelijk voorbereid op toekomstige oplaadmogelijkheden voor elektrische
auto's.
-
Uitbreiding van de handhavingscapaciteit met het
oog op overlast in de nacht- en avonduren.
-
Herstel, aanpassing en verduurzaming van de
fontein.
-
De mogelijkheid om een nieuw paviljoen van CASA/Showroom
richting het stadscentrum te verplaatsen.
-
Bij de uitvoering wordt wat betreft ontwerp en
vormgeving gestreefd naar een constructieve samenwerking met ontwerper Peter
Struycken.
Wij zijn zeer verheugd dat de motie met een ruime meerderheid
van 27 stemmen voor en 10 tegen werd aangenomen. Sloop van Blauwe Golven leek
tot onze schrik begin 2017 min of meer een uitgemaakte zaak. Terugkijkend
kunnen we zeggen dat protest aantekenen en het mobiliseren van medestanders, het
aangaan van de dialoog en met redelijke argumenten aankloppen bij politieke
partijen zin heeft gehad. Natuurlijk moet er nog een tweede stap worden
gemaakt. Wethouder Roeland van der Zee moet namens het college van B&W de
komende maanden een uitvoeringsplan opstellen en daarbij de nodige financiële
middelen vinden. Wat ons betreft is echter een eerste belangrijke stap richting
behoud van Blauwe Golven gezet.
We willen iedereen bedanken die aan die eerste
stap een bijdrage heeft geleverd. Dat zijn onder meer de ondertekenaars van de in
2017 opgestelde petitie tegen sloop van Blauwe Golven. Zij die meewerkten aan
de symbolische schoonmaak van Blauwe Golven op 22 september 2017. Bernard
Colenbrander, Carel Blotkamp, Sjarel Ex en Gijs Frieling die belangeloos
meewerkten aan de informatieve bijeenkomst in Rozet Arnhem. Marjon Gemmeke, die
het broodjeaapverhaal over Blauwe Golven als bron van hittestress ontzenuwde. Marlous
de Haan die onder meer bijdroeg aan een betere kijk op de kwaliteit van de
betonstenen. Iedereen die bijdroeg aan de geldinzameling voor een professionele
schoonmaak van Blauwe Golven die we helaas wegens omstandigheden moesten
afblazen. Leo de Groot, Cyriel Prinsen, Hannie van Nunen, Leendert Combee, Daniël
Becker, Lea Manders, Hans Eliëns en andere gemeenteraadsleden en alle mensen
die het behoud van cultureel erfgoed in het algemeen en Blauwe Golven in het
bijzonder aan het hart gaat.
foto Hans van Houwelingen |
Johanna Jacobs en Gerard van den Berg. Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging
Bond Heemschut (WMK)
Piet van Dijk, Vereniging Stadsschoon Arnhem
Peter Nijenhuis, Werkgroep Behoud Blauwe Golven Arnhem.
woensdag 28 november 2018
BEHOUD BLAUWE GOLVEN EN HERSTEL FONTEIN IS NIET IN STRIJD MET GOEDE MILIEUZORG
Arnhem is een groene stad die zich als een hand uitstrekt in
de Veluwe. Tussen de bebouwde vingers dringt de natuur de stad binnen. Een
Veluws hert of zwijn zou via de parken Zypendaal en Sonsbeek bij wijze van
spreken naar de achterzijde van het station kunnen wandelen. Toch heeft het
alom tegenwoordige groen van parken, singels en het vooralsnog groene gebied
van Meinerswijk en Stadsblokken ten zuiden van de Rijn onvoldoende effect op de
luchtkwaliteit in en nabij de hoofdaders van het verkeer, waaronder de
Mandelabrug en het Roermondsplein.
Zou sloop van Blauwe Golven en aanplant van groen hier
werkelijk een verschil kunnen maken? Aan de hand van de plannen voor de aanleg
van een park op het Roermondsplein van Buro Poelmans Reesink kan worden
uitgerekend dat er in de open ruimte naast de afritten en wegen plaats is voor
de aanplant van 27 bomen en wat struikgewas. Verbetert dat de lucht? De zaak
steekt ingewikkelder in elkaar dan de voorstanders van sloop doen voorkomen.
Een rapport van het RIVM, het Rijksinstituut voor de
Volksgezondheid en het Milieu, stelt na onderzoek dat aanplant van vegetatie in
de nabijheid van drukke verkeersaders niet helpt en de luchtkwaliteit zelfs kan
verslechteren. Het rapport getiteld Het effect van vegetatie op de luchtkwaliteit
(update 2011) concludeert (blz. 57) het volgende:
Dit rapport staat uitgebreid stil bij de invloed van vegetatie op ‘hot
spot’ locaties, zoals langs snelwegen en in of langs drukke binnenstedelijke
wegen. In die situaties is niet alleen de opnamecapaciteit van de vegetatie van
belang. Belangrijker is dat aanwezige vegetatie de luchtstroming beïnvloedt en
zorgt voor minder verdunning van de verkeersemissies op die locaties. De lokale
verkeersbijdrage neemt daardoor toe, terwijl juist die nadelig is voor de
gezondheid. Vooral de zeer fijne deeltjes die door het verkeer worden
uitgestoten zijn schadelijk voor de gezondheid, en de beschikbare studies laten
zien dat juist deze fractie niet of nauwelijks door de vegetatie wordt
opgenomen. De studies die sinds 2008 beschikbaar zijn gekomen bevestigen de
eerdere constatering dat de inzet van vegetatie nabij verkeersbronnen niet
leidt tot verbetering van de luchtkwaliteit, maar de luchtkwaliteit juist kan
verslechteren. Zowel vanuit oogpunt van luchtkwaliteit (concentraties) als
vanuit gezondheidskundig oogpunt is het inzetten van vegetatie om de lucht te
filteren langs of in drukke wegen of straten dan ook geen aan te bevelen
maatregel.
Wat ons betreft is het rapport van het RIVM een reden om te
twijfelen aan het milieuargument van de voorstanders van sloop. Bomen en
planten leveren een bijdrage aan de verbetering van de luchtkwaliteit, maar
alleen als het gaat om grote oppervlaktes zoals bossen en parken. Zelfs bij die
grote oppervlaktes is de bijdrage van bomen en planten volgens het RIVM-rapport
echter gering en onzeker. Op grond van het rapport achten wij het onaannemelijk
dat het slopen van Blauwe Golven, om op een betrekkelijk klein gebied 27 bomen en
struikgewas aan te planten, daadwerkelijk winst oplevert voor het milieu. Het
RIVM-rapport duidt zelfs op het mogelijke gevaar van aanplant: de
verslechtering van de luchtkwaliteit.
dinsdag 20 november 2018
BEHOUD BLAUWE GOLVEN: IN HET BELANG VAN EEN VEELZIJDIGE STAD
Op woensdag 21 november 2018 vond in het Arnhemse gemeentehuis een openbaar gesprek plaats over behoud of sloop van Peter Struyckens omgevingskunstwerk Blauwe Golven. Hieronder onze argumenten voor behoud.
2 Blauwe Golven is na
veertig jaar nog steeds een optimale oplossing voor het Roermondsplein
Hoewel veelzijdig is het Roermondsplein een omgeving met beperkingen. Ook als men Blauwe Golven sloopt, blijven brug en verkeerswegen zorgen voor permanent lawaai en vervuiling. Dàt en het gebrek aan zonlicht onder de afritten maakt van de aanleg van een park een onhaalbare zaak. En ook voor een evenemententerrein, waar de plannen voor een zogenaamd park in feite op neerkomen, is het Roermondsplein een verre van ideale plaats. In het licht bezien van de onontkoombare feiten van lawaai, vervuiling en verkeersdrukte is Blauwe Golven nog altijd een optimale oplossing voor een gecompliceerde situatie: een helder en flexibel ontwerp dat zorgt voor samenhang, beleving, openheid en licht. En daarbij is het ook nog eens praktisch te gebruiken als een in Arnhem broodnodig parkeerterrein.
In het afgelopen jaar zijn de wegen op het Roermondsplein
ingrijpend veranderd. Als gevolg daarvan zijn de Blauwe Golven verlegd,
weggenomen en elders weer aangeheeld. Dat kan! Ontwerper Peter Struycken zocht
en vond een zo flexibel mogelijk ontwerp. Daardoor kan Blauwe Golven nu en in
de toekomst aan veranderende omstandigheden worden aangepast. Dat betekent dat
vergroening van met name de Oude Kraan zonder enig probleem mogelijk is, net
als de aanleg van paviljoens aan de noordzijde, een sportvoorziening aan de
oostzijde en fiets- en wandelpaden.
1 Blauwe Golven is een onlosmakelijk onderdeel van de
visuele en culturele veelzijdigheid van Arnhem
Blauwe Golven werd door Peter Struycken ontworpen om de grootschalige Mandelabrug op een visueel aantrekkelijke wijze te verbinden met de stad. Samen met het station van Ben van Berkel zorgt het omgevingskunstwerk Blauwe Golven voor verbinding, maar ook voor contrast en visuele veelzijdigheid. Rond het Roermondsplein en het station gaat het andante van de kleinschalige binnenstad over in een fortissimo animato.
Een
bijdrage aan de veelzijdigheid van de stad is Blauwe Golven ook in een andere
zin. Mandelabrug en Roermondsplein zijn onderdeel van een zeer intensief
gebruikt verkeersknooppunt. Deze dagelijkse en praktisch gebruikte omgeving is
tegelijkertijd een veelzijdig cultureel podium met gevraagde en ongevraagde
artistieke bijdragen: het
werk van Rémy Zaugg aan de brug, de graffiti op de pijlers en de kademuren en
de toevoegingen van autonoom opererende kunstenaars elders. Blauwe Golven, het
grootste omgevingskunstwerk in Nederland en Europa, is hier een onlosmakelijk
onderdeel van. Wij willen deze veelzijdigheid behouden en niet teniet doen door
van het Roermondsplein een karakterloze afrit te maken.
Blauwe Golven werd door Peter Struycken ontworpen om de grootschalige Mandelabrug op een visueel aantrekkelijke wijze te verbinden met de stad. Samen met het station van Ben van Berkel zorgt het omgevingskunstwerk Blauwe Golven voor verbinding, maar ook voor contrast en visuele veelzijdigheid. Rond het Roermondsplein en het station gaat het andante van de kleinschalige binnenstad over in een fortissimo animato.
Hoewel veelzijdig is het Roermondsplein een omgeving met beperkingen. Ook als men Blauwe Golven sloopt, blijven brug en verkeerswegen zorgen voor permanent lawaai en vervuiling. Dàt en het gebrek aan zonlicht onder de afritten maakt van de aanleg van een park een onhaalbare zaak. En ook voor een evenemententerrein, waar de plannen voor een zogenaamd park in feite op neerkomen, is het Roermondsplein een verre van ideale plaats. In het licht bezien van de onontkoombare feiten van lawaai, vervuiling en verkeersdrukte is Blauwe Golven nog altijd een optimale oplossing voor een gecompliceerde situatie: een helder en flexibel ontwerp dat zorgt voor samenhang, beleving, openheid en licht. En daarbij is het ook nog eens praktisch te gebruiken als een in Arnhem broodnodig parkeerterrein.
3 Behoud en aanpassing van Blauwe Golven in de
Creatieve Corridor staat vergroening, verbetering van de omgeving en de aanleg
van nieuwe voorzieningen geenszins in de weg
ALTERNATIEVE RAMING VAN DE KOSTEN VAN DE CREATIEVE CORRIDOR OP BASIS VAN KENGETALLEN
Alternatieve
Raming op basis van kengetallen met betrekking tot optie A (sloop Blauwe Golven
/ aanleg Creatieve Corridor) en optie B (behoud Blauwe Golven met vergroening
aan de randen)
Onjuiste
argumenten voor sloop Blauwe Golven
Allereerst: ten onrechte
gaat de kostenraming van Buro Poelmans Reesink ervan uit dat Blauwe Golven in
zijn geheel herbestraat moet worden met nieuwe betonklinkers. Daarop zijn de
getallen gebaseerd die in Bijlage 2 (Financiële uitwerking) van de raadsbrief
van 23 oktober 2018 aan de gemeenteraad van Arnhem werden gepresenteerd.
Onze
mening is dat vervanging van de betonklinkers niet nodig is: al eerder is deze
mening, onderbouwd met de uitkomsten van een onderzoek door een gespecialiseerd
bedrijf, aan de gemeente Arnhem kenbaar gemaakt (zie Bijlage 1 van dit stuk).
Dit
betekent dat uitsluitend reparatiewerkzaamheden verricht dienen te worden aan
de delen die nu verzakt zijn. Dit bedraagt 1/5 deel van het totale oppervlak
van Blauwe Golven (25.000 m2) = 5.000 m2.
Ten tweede volhardt de kostenraming
van Buro Poelmans Reesink in de mening dat Blauwe Golven hittestress
veroorzaakt en daarom gesloopt moet worden. Ook deze misvatting is al eerder
afdoende weerlegd op grond van de hittekaart waarop te zien is dat niet Blauwe
Golven maar het stationsgebied en de Arnhemse binnenstad deze hittestress
veroorzaakt (zie Bijlage 2 van dit stuk).
Kengetallen
De
kengetallen gebaseerd op vervanging van de betonklinkers, de sloop van Blauwe
Golven en de bestrating zijn enerzijds gebaseerd op offertes aangevraagd bij
gespecialiseerde bedrijven – v.d. Bosch Beton bv in Almelo en Sierbestrating
Lambert van Venrooij in Wijchen - en anderzijds op een second opinion
ingewonnen bij een bureau voor landschapsarchitectuur en een ingenieursbureau van
een gemeente van gelijke omvang als Arnhem.
1)
Het
opruimwerk van Blauwe Golven en ervan uitgaande dat de aannemer de stenen om
niet afvoert en in eigendom krijgt, bedraagt 72.000 m2 a € 10,-- = € 720.000,--
2)
De
aanleg van de infrastructuur voor 26.500 m2 a € 200,-- bedraagt € 5.300.000,--
3)
Herstel
van de fontein € 600.000,--
4)
Er
gaan 44 betonklinkers (105 x 211 x 80 mm met een deklaag in kleur van 15 mm) in
1 m2. De witte klinkers kosten € 33,22 m2 en de blauwe € 65.78 m2. Uitgaande
van 25.000 m2 kosten de nieuwe klinkers voor Blauwe Golven € 1.237.500,-- (v.d.
Bosch Beton bv)
5)
Het
straatwerk van Blauwe Golven komt op circa € 42 m2 x 25.000 m2 = € 1.050.000,--
Hierbij komen de uitzetkosten á € 15.000,-- In totaal wordt het dan € 1.065.000,--
(Lambert van Venrooij)
6)
In
totaal kost herbestrating met nieuwe betonklinkers van Blauwe Golven uitgaande
van 25.000 m2 € 8.922.500,-- (inclusief
opruimwerk, infrastructuur en herstel fontein).
Indien
Blauwe Golven blijft gehandhaafd en voor 1/5 dient te worden vervangen dan komt
dit bedrag uit op 5000 m2 nieuwe betontegels en bestrating (2500 m2 x € 33,22
(witte betonklinkers) en 2500 m2 x € 65,78 m2 (blauwe betonklinkers) € 247.500,--.
Bestratingskosten 5000 m2 x € 42,-- = € 210.000,-- + uitzetkosten van €
15.000,-- = € 225.000,--
In
totaal kost het alleen herbestraten
van 1/5 gedeelte van Blauwe Golven met nieuwe betonklinkers € 472.500,--
(exclusief opruimwerk, infrastructuur en herstel fontein).
woensdag 10 oktober 2018
GEZAMENLIJK STANDPUNT INZAKE HET HERSCHREVEN RAPPORT CREATIEVE CORRIDOR
Werkgroep
Behoud Blauwe Golven Arnhem
Werkgroep
Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging Bond Heemschut
Vereniging
Stadsschoon Arnhem
Binnenkort
beslist de Arnhemse gemeenteraad over het lot van Peter Struyckens
omgevingskunstwerk Blauwe Golven. Dat doet de gemeenteraad mede op grond van het onlangs herschreven
rapport van Buro Poelmans Reesink (d.d. 26 09 2018, PDF 21 MB). Daarin worden twee alternatieven
geschetst voor de Creatieve Corridor: optie
A (sloop Blauwe Golven) of optie B
(behoud en aanpassing Blauwe Golven).
Wat ons
betreft bevestigt het rapport wat wij gezamenlijk al eerder betoogden: behoud
van Blauwe Golven is zonder noemenswaardige obstakels te verenigen met ALLE
wensen van beleidsmakers, binnenstadbewoners en ondernemers.
We zijn
verheugd dat optie B nu is toegevoegd. Het rapport laat volgens ons echter een
reeks van zaken buiten beschouwing, is verwarrend als het om getallen gaat en
schetst op onterechte gronden een gunstiger beeld van optie A dan van optie B.
Onze bezwaren kort
samengevat
1.
In
het rapport komen sentimentele, cultuurhistorische, esthetische en
architectonische aspecten van Blauwe Golven niet aan bod. Dat past niet bij een
stad die zich blijkens het laatste collegeakkoord wil laten gelden als de
'culturele hoofdstad van het Oosten' (Collegeakkoord blz. 12).
2.
Wat
betreft de waterberging maakt het rapport een kapitale fout. De wens om
wateropvang te realiseren op het hoogste punt van het terrein is volstrekt
onlogisch en kan alleen gerealiseerd worden na forse en dure ingrepen. Er is
dan ook geen sprake van een ‘natuurlijke vijver’ (blz. 22).
3.
De
mogelijkheid om de fontein te herstellen (de infrastructuur is nog aanwezig),
maar zuiniger te laten werken, blijft buiten beschouwing.
4.
In
optie A krijgt het Roermondsplein een éénzijdige en overladen bestemming als
evenemententerrein. Het rapport gaat voorbij aan de gevolgen hiervan voor de
kwaliteit van de openbare ruimte en aan het feit dat er voor het park, dat de
burger in eerdere versies van de sloopplannen werd voorgespiegeld, geen of
amper plaats is.
5.
Het
rapport schetst een ongunstig beeld van optie B als het gaat om de verbindingen
met andere delen van de binnenstad en de ontwikkeling van een paviljoen op het
uitkijkpunt, zonder dat daar argumenten voor zijn.
6.
Het
beeldmateriaal is suggestief: vriendelijke ‘groene’ plaatjes zonder aanduiding
van de locatie versus auto’s, straten en viaductpijlers.
7.
Het
aantal genoemde parkeerplaatsen in optie B is niet alleen onjuist (310 in
plaats van 230) maar gaat ook voorbij aan andere mogelijkheden dan belijning
(blz. 18), bijvoorbeeld laadpalen voor elektrisch rijden.
8.
De
tabel die aan het einde van het rapport een vergelijkend overzicht geeft (blz.
43), is niet doorzichtig en herhaalt onberedeneerde en onjuiste aannames.
Voor het
maken van een afgewogen keuze dient de informatie compleet en correct voor de
gemeenteraad te zijn, lees daarom hierna ook onze onderbouwing.
Wij
betreuren het, dat bij het herschrijven van onderhavig rapport ontwerper Peter
Struycken niet is geraadpleegd. Was hij actiever betrokken geweest, dan zou hij
op tijd zaken hebben kunnen corrigeren. Wij hopen derhalve dat het rapport
alsnog op de door ons genoemde punten wordt bijgesteld.
Arnhem, 9 oktober 2018
Peter
Nijenhuis, namens Werkgroep Behoud
Blauwe Golven Arnhem
Johanna Jacobs,
namens Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging
Bond Heemschut
Edwin
Kemers, namens Vereniging Stadsschoon
Arnhem
Toelichting bij onze
bezwaren
1 Sentimentele, cultuurhistorische, esthetische en
architectonische aspecten
a.
In
het rapport wordt Blauwe Golven zonder nadere toelichting of nuancering
omschreven als kunstwerk (met name blz. 12). Het zou beter zijn om Blauwe
Golven een omgevingskunstwerk te noemen, hoewel ook die term voorbijgaat aan de
praktische gebruikswaarde van Blauwe Golven. Een omschrijving van Blauwe Golven
als 'parkeerterrein met een kunstzinnige en landschappelijke invulling' – want
zo is Blauwe Golven door Peter Struycken oorspronkelijk ontworpen – zou het
meeste recht doen aan de aard ervan. Dat die omschrijving een beetje ambtelijk
en omslachtig is, spreekt voor zich.
woensdag 5 september 2018
WERKZAAMHEDEN OP HET ROERMONDSPLEIN
Werkgroep Behoud Blauwe Golven Arnhem
donderdag 23 augustus 2018
SCHOONMAAKPLAN BLAUWE GOLVEN GEWIJZIGD: DONATEURS KRIJGEN GELD TERUG
In mei 2018 begonnen Vereniging
Stadsschoon Arnhem, de Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging Bond
Heemschut en de Werkgroep Behoud Blauwe Golven Arnhem een inzamelingsactie. Met
het geld wilden de drie organisaties een professionele schoonmaak met water en
hoge druk laten uitvoeren van het
centrale deel van Blauwe Golven, het in de jaren zeventig door Peter Struycken
ontworpen omgevingskunstwerk op het Arnhemse Roermondsplein. De schoonmaak zou
een positief signaal moeten zijn, met name bestemd voor de Arnhemse
gemeenteraad die na de zomer van 2018 een beslissing neemt over behoud of sloop
van Blauwe Golven.
Voor schoonmaak met
water en hoge druk was zevenduizend euro nodig. Vereniging Stadsschoon en de
Werkgroep Monumentale Kunst van Heemschut doneerden alvast een bedrag van
drieduizend euro. De overige vierduizend euro waren halverwege juni bijeen gebracht
dankzij particuliere giften.
De schoonmaak
kon beginnen, maar helaas. Een skate-evenement langs de oostelijke zijde van Blauwe Golven, begin
juli, maakte schoonmaken volgens de betrokken gemeentelijke dienst onmogelijk. De
organisatoren van de inzameling kregen in eerste instantie van de betreffende
gemeentelijke dienst te horen dat schoonmaak pas in augustus mogelijk zou zijn
in verband met reeds geplande werkzaamheden aan het wegennet. Na overleg met de
gemeente kregen de organisatoren vervolgens het bericht dat schoonmaak alsnog
mogelijk zou zijn vóór 23 juli, maar toen dat bericht doorkwam had het
schoonmaakbedrijf in verband met de vakantie niet meer voldoende personeel
paraat.
EEN KAART VAN PETER STRUYCKEN
Ook al worden de bijdragen van alle particuliere schenkers
ten behoeve van de schoonmaak van Blauwe Golven teruggestort, een door Peter
Struycken getekende kaart willen we de gulle gevers niet onthouden.
Heeft u bij uw eerdere donatie ten behoeve van de schoonmaak
uw adres opgegeven, dan komt er binnenkort een kaart naar u toe. Heeft u geen
adres opgegeven, stuur dan een mail met uw adresgegevens naar: penningmeester@stadsschoon.nl ,
o.v.v. Kaart Peter Struycken.
vrijdag 15 juni 2018
HERMAN HOFMAN DEELT BONBONS UIT: GELDINZAMELING GESLAAGD, SCHOONMAAK BLAUWE GOLVEN KAN BEGINNEN
Aanleg Blauwe Golven 1978 |
foto Ivonne Zijp 2018 |
Wergroep Behoud Blauwe Golven Arnhem
Contact: behoudblauwegolvenarnhem@gmail.com
woensdag 16 mei 2018
GELDINZAMELINGSACTIE: LAAT BLAUWE GOLVEN BLINKEN!
Het schoon te maken deel is rood omcirkeld |
Geldinzameling voor professionele schoonmaak
Vereniging Stadsschoon Arnhem, De Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging Bond Heemschut en de Werkgroep Behoud Blauwe Golven Arnhem zamelen geld in voor een professionele schoonmaak van het centrale deel van Peter Struyckens Blauwe Golven in Arnhem, het grootste omgevingskunstwerk in Nederland en Europa. Waarom willen we een professionele schoonmaak en waarom doen we een beroep op u?
zondag 18 maart 2018
RUUD-JAN KOKKE: BLAUWE GOLVEN ZIJN DE ERAMUSBRUG VAN ARNHEM
© foto Gerth van Roden / Gelders Archief 1978 |
Wel eens op een verkeersplein met viaducten geweest buiten
Arnhem? Zowel in Nederland als buiten de grenzen is er één passende term:
desolaat. Het zijn meestal plekken vol fijnstof, uitlaatgassen, zwerfvuil en
achterstallig onderhoud.
Arnhem is de enige stad waarbij het verkeersplein zelf een
bijzaak is geworden en de hoofdrol opgeëist wordt door een golvend blauw-wit
patroon dat diagonaal over het plein en onder de bruggen door klotst. Het
verbindt de donkere stukken onder de bruggen met de open lichte ruimtes, hier
en daar doorklieft door bochtige wegdelen. Het is een functioneel en zeer
geslaagd plein.
BLAUWE GOLVEN NA DE VERKIEZINGEN VAN MAART 2018
© foto Gerth van Roden / Gelders Archief 1977 |
BEHOUD
Wij pleiten voor behoud van
Peter Struyckens Blauwe Golven, een voor Arnhem iconisch en in Nederland en
Europa uniek omgevingskunstwerk. Arnhem slaat een slecht figuur als een unieke
kunsttoepassing van een vooraanstaand en onderscheiden Nederlands kunstenaar en
voormalig docent van de Arnhemse kunstacademie ArtEZ notabene pal voor de deur
van die academie wordt gesloopt.
BEHOUD EN VERANDERING
Om Blauwe Golven te behouden en
in te passen in de zogenaamde Creatieve Corridor moet het omgevingskunstwerk
worden aangepast aan nieuwe eisen en omstandigheden. Peter Struycken heeft wat
dit betreft een aantal voorstellen gedaan. Zijn voorstellen bieden ruimte aan:
maandag 19 februari 2018
UITNODIGING AAN OMWONENDEN EN ONDERNEMERS: MAANDAGAVOND 26 FEBRUARI 2018 IN HET AUDITORIUM VAN ROZET
Is behoud,
verandering en inpassing van Blauwe Golven in de Creatieve Corridor te
verenigen met een goede leefomgeving voor de omwonenden en de belangen van de ondernemers
in de binnenstad?
Daarover willen wij
met u en met de ontwerper van de Blauwe Golven, beeldend kunstenaar Peter
Struycken, van gedachten wisselen op maandagavond 26 februari in het auditorium
van Rozet (aanvang 19:30). Ons doel is behoud en aanpassing van Blauwe Golven,
maar niet zonder overleg met ondernemers en omwonenden en niet zonder rekening
te houden met hun belangen.
Kom dus op maandagavond 26 februari om 19:30 naar
Rozet.
In verband met het
aantal zitplaatsen, koffie en thee is het voor ons handig om te weten hoeveel mensen er
komen. Laten ons weten of u komt door een mail te sturen naar: johanna.jacobs@kpnmail.nl
Hoogachtend,
Peter Struycken,
beeldend kunstenaar
Peter Nijenhuis,
Werkgroep Behoud Blauwe Golven Arnhem
Johanna Jacobs,
Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging Bond Heemschut
donderdag 1 februari 2018
WETHOUDER GERRIE ELFRINK GEEFT GEEN GEHOOR AAN MOTIE ARNHEMSE GEMEENTERAAD
De Arnhemse gemeenteraad nam in september 2017 de motie Nieuwe Kansen aan. De motie droeg
wethouder Gerrie Elfrink op om de mogelijke inpassing van Blauwe Golven in het
door de wethouder gelanceerde plan voor een Creatieve Corridor 'maximaal te
verkennen' met 'betrokken en deskundige partijen'.
Gesprek
Geen technische tekeningen en geen deskundigen
De benodigde technische tekeningen heeft Peter Struycken
pas ontvangen nadat wethouder Elfrink begin januari 2018 zijn eigen conclusies
presenteerde en van de inbreng van verkeer- en waterstaatdeskundigen was geen
sprake. Bij de vervolgbespreking van 11 december 2017 waren, naast de wethouder
en zijn ambtenaren, Peter Struycken en enkele betrokken partijen aanwezig, maar
geen deskundigen. De wethouder stuurde tijdens die bespreking niet aan op
verder onderzoek of de uitwerking van een inpassingsvoorstel. Hij somde
eenvoudigweg zijn bezwaren op tegen de door Peter Struycken in het gesprek van
14 november aangedragen ideeën.
Wethouder maakt verkenning alternatieven onmogelijk
Het einde van het verhaal is iedereen inmiddels bekend. Halverwege
januari 2018 kwam wethouder Gerrie Elfrink naar buiten met de conclusie dat wat
hem betreft inpassing van Blauwe Golven niet wenselijk is. Het is, als het aan
de wethouder ligt, sloop of renovatie. Wij zijn een andere mening toegedaan.
Ten eerste blijkt volgens ons uit de uitspraken en de opstelling van Peter
Struycken dat inpassing van Blauwe Golven in de Creatieve Corridor mogelijk is
en uitgewerkt dient te worden. Ten tweede is volgens ons zonneklaar dat de
wethouder niet heeft voldaan aan de motie Nieuwe
Kansen van de gemeenteraad. Hij heeft de verkenning van de mogelijkheden
van een inpassing door zijn opstelling en gebrek aan medewerking onmogelijk
gemaakt, deskundigen geen inbreng gegeven en slechts duidelijk gemaakt dat hij
een inpassing niet wenst.
Peter Nijenhuis Werkgroep Behoud Blauwe Golven Arnhem
Erik Luermans Werkgroep Monumentale Kunst
Erfgoedvereniging Bond HeemschutPETER STRUYCKEN: IK KAN NIET ANDERS CONCLUDEREN DAN DAT DE WETHOUDER NIET HEEFT ONDERZOCHT WAT MOGELIJK IS, MAAR UITSLUITEND AANGEEFT WAT HIJ ZELF WIL
Gerard
van den Berg (Werkgroep Monumentale Kunst Bond Heemschut) vroeg beeldend
kunstenaar en ontwerper Peter Struycken naar zijn mening over de wijze waarop
wethouder Gerrie Elfrink gehoor gaf aan de motie Nieuwe Kansen. In die motie gaf de Arnhemse gemeenteraad wethouder
Elfrink de opdracht om te onderzoeken in hoeverre inpassing van Blauwe Golven
in het door de wethouder gelanceerde plan voor een Creatieve Corridor mogelijk
is.
GERARD VAN DEN BERG: Bent u van mening dat inpassing van het Parkeerterrein/Blauwe Golven
mogelijk is in de Creatieve Corridor?
PETER
STRUYCKEN: In
het gesprek van de wethouder met mij op 14 november 2017 en op 11 december in
groter gezelschap met o.a. de Bond Heemschut, atelier Rijksbouwmeester en Peter
Nijenhuis van de werkgroep behoud Blauwe Golven Arnhem, bleken er geen
inhoudelijke belemmeringen voor de inpassing van het Parkeerterrein / Blauwe
Golven in de plannen voor de Creatieve Corridor.
Het landschapsontwerp van De Creatieve
Corridor vormt een groen kader met een brede parkstrip als groene verbinding
tussen de singel en de Rijn en een parkstrip als verlengstuk van de groene
stuwwal rondom Museum Arnhem en ArtEZ. De reststukken op het verkeerscircuit
zelf die overblijven tussen de snelwegen en buiten de viaducten geven geen
uitbreiding aan het idee van een ‘parkachtig’, ‘hoogwaardig verblijfsgebied’ zoals
de wethouder wil. De snelwegen en viaducten beslaan meer dan de helft van de
Blauwe Golven. De toegankelijkheid en de verblijfswaarde van de reststukken
zijn minimaal als gevolg van de verkeersafwikkeling en de snelwegen die, hoewel
ze verlegd worden, in vierkante meters asfalt gelijk blijven.
BROODJEAAPVERHALEN INZAKE PARKEERTERREIN BLAUWE GOLVEN VAN PETER STRUYCKEN IN ARNHEM
Dit document is bedoeld om
een aantal beweringen gedaan omtrent parkeerterrein Blauwe Golven bij het
Roermondsplein in Arnhem, te weerleggen. Deze beweringen vallen in de categorie
gelegenheidsargumenten en zijn bedoeld om aan te tonen dat Blauwe Golven hun
tijd gehad hebben en plaats moeten maken (gesloopt moeten worden) voor een
nieuwe invulling Creatieve Corridor. Omdat de aangevoerde argumenten apert onjuist
zijn maar voortdurend terugkeren, een eigen leven (zijn gaan) leiden en de
eigenlijke discussie vertroebelen en verstoren, is het zaak om hiermee, op
basis van argumenten, definitief af te rekenen. Eerst zullen de beweringen –
lees: Broodje Aap-verhalen – worden opgesomd waarna deze achtereenvolgens
zullen worden ontkracht en in een juist perspectief geplaatst.
1. Peter Struycken, de
ontwerper van parkeerterrein / Blauwe Golven, weigert elke wijziging aan Blauwe
Golven;
2. De Blauwe Golven vormen
een hitteschild;
3. De Blauwe Golven leveren geluidsoverlast op van daar parkerend
uitgaanspubliek;
4. De Blauwe Golven veroorzaken luchtvervuiling en fijnstof;
5. De betonstenen waarmee Blauwe Golven zijn gerealiseerd, zijn
versleten en verkleurd;
6. Met de realisatie van Creatieve Corridor wordt het gebied
groen en wordt daardoor een locatie voor ontmoeting en recreatie;
7. Het behoud en onderhoud van Blauwe Golven kost de Arnhemmers
veel geld;
8. Bij stortregens loopt
Blauwe Golven onder omdat de afwatering onvoldoende is.
Ad 1. Peter Struycken, de
ontwerper van parkeerterrein / Blauwe Golven, weigert elke wijziging aan Blauwe
Golven
Eerdere weerleggingen door
Struycken dat hij elke wijziging aan Blauwe Golven zou weigeren, zijn inmiddels
na het aannemen op 25 september 2017 van de motie Nieuwe kansen, concreet
vastgelegd in de vorm van het door de gemeente Arnhem gefilmde Skypegesprek met
Struycken, wethouder Gerrie Elfrink en projectleider Creatieve Corridor,
Kirsten van Rijen, op 14 november 2017. Het Skypegesprek vond plaats aan de hand
van de ‘Gespreksnotitie Creatieve Corridor / Roermondsplein en omgeving /
08.11.2017’ van Buro Poelmans Reesink Landschapsarchitectuur, in opdracht van
de gemeente Arnhem opgesteld. In deze gespreksnotitie worden acht dilemma’s
genoemd aan de hand waarvan het Skypegesprek plaatsvond.
Dilemma 1. Landschap: Gemeente en Struycken zijn het eens;
2: Parkeren: kan zowel op het gedeelte langs de Oude Kraan / Onderlangs als
bij het gedeelte bij het Roermondsplein
(oostzijde);
3: Zone Oude Kraan: kan ten gunste van de Creatieve Corridor worden verbreed
door een gunstiger positionering van de op- en afrit voor het parkeerterrein /
Blauwe Golven. In overleg met deskundigen op het gebied van het parkeren en de
wegaanleg moet dit nader worden uitgewerkt;
4: Showroom 2.0 (= paviljoen voor Casa): wordt door Struycken als een
verrijking gezien. Tekeningen van plaats en omvang zijn nodig voor een goede
integratie. Andere paviljoens kunnen buiten de Blauwe Golven worden
gerealiseerd, zoals in een eerder voorstel van de Creatieve Corridor is
voorgesteld;
5: Skate baan / urban
sports: kunnen een plaats
krijgen, zoals in de gespreksnotitie van Buro Poelmans Reesink voorgesteld,
buiten de Blauwe Golven op het Roermondsplein (oostzijde, schetsplan Poelmans
Reesink dilemma 5, locatie 3), onder de afrit van de brug;
6: Uitkijkpunt: de verbeterde toegang naar het uitkijkpunt is mogelijk en
moet in samenhang met de op- en afrit van het parkeerterrein / Blauwe Golven
langs de Oude Kraan en Showroom 2.0 bekeken worden;
7: Evenementenlocatie /
amfitheater: in de gespreksnotitie
van Buro Poelmans Reesink kan op die locatie ook de skatebaan en urban sports
worden geïntegreerd;
8: Waterberging: waterberging en fontein kunnen volgens Struycken
gecombineerd worden. Het is een opgave die technisch moet worden bekeken door
deskundigen op het gebied van de waterhuishouding van de gemeente Arnhem. Wat
de werking van de fontein betreft: er zijn allerlei technische mogelijkheden om
de kosten te beperken. Zie voor meer details hierna onder Ad. 8.
Conclusie: Peter Struycken ziet mogelijkheden en wenst zijn medewerking
daaraan te verlenen om functies van Creatieve Corridor in te passen in Blauwe
Golven. Hij heeft meerdere malen gevraagd om met ontwerpers en technici deze
mogelijkheden uit te werken waarop door wethouder Elfrink niet wordt ingegaan.
De Blauwe Golven zijn
gerealiseerd met blauwe en witte betonstenen. Zoals bekend kaatsen lichte
kleuren licht en warmte terug terwijl donkere deze absorberen. Het gegolfde oppervlak zorgt bij reflectie en
afgifte van de straling voor verstrooiing onder verschillende hoeken. Aantoonbaar aan de hand van een actuele hittekaart van de stad
Arnhem blijkt dat het
gebied van de Blauwe Golven tot de minst warmte reflecterende gebieden behoort
in de bebouwde kom van de gemeente Arnhem. De nu niet meer in werking gestelde fontein zou bij
functioneren niet alleen voor extra ver- en afkoeling zorgen maar ook voor het
reduceren van fijnstof veroorzaakt door het vele verkeer dat over dit
verkeersplein rijdt.
Conclusie: Blauwe Golven vormen géén hitteschild. Het enorme oppervlak van de gezamenlijke asfaltwegen van het
verkeerscircuit maakt dat over de breedte van de Blauwe Golven van 120 m er
circa 65 m asfalt is te zien. De asfaltwegen die warmte vasthouden kunnen door
een lichtkleurige coating aanzien minderen in warmte-absorptie en -afgifte. Dit
effect wordt versterkt indien de fontein weer functioneert. Afdoende bewijs aan
de hand van (uitsnedes van de) hittekaart en stadskaarten van het gebied: zie: Blauwe Golven geen hitteschild
Abonneren op:
Posts (Atom)