Begin 2017 lanceerde het Arnhemse college van
Burgemeester & Wethouders (gesteund door SP, D'66 en CDA) het plan voor een
zogenaamde Creatieve Corridor. Die Creatieve Corridor, bestemd voor langzaam
verkeer, zou een verbinding moeten worden tussen het nieuwe filmhuis in het
oosten van de stad en Museum Arnhem in het westen.
Wij, de Werkgroep Behoud Blauwe Golven Arnhem en de
Werkgroep Monumentale Kunst van Erfgoedvereniging Bond Heemschut, juichen dat
plan nog altijd van harte toe.
Waar we niet voor juichen, is wat het college van B&W
als voorwaarde aan het plan verbond. Die voorwaarde was de sloop van Peter
Struyckens, uit de jaren zeventig van de vorige eeuw daterende
omgevingskunstwerk Blauwe Golven op het Roermondsplein.
Blauwe Golven zou plaats moeten maken voor een park. Dat
park, halverwege de Creatieve Corridor, zou plaats bieden aan een aantal paviljoens,
onder andere voor architectuurcentrum CASA, een skatebaan en andere
sportfaciliteiten.
De argumenten van
het college van B&W voor sloop
Het college van B&W voerde in 2017 de volgende argumenten
aan voor de sloop van Blauwe Golven en parkaanleg.
a) De
ontwikkelingen in de stad maakten een wijziging van het wegennet rond en door
Blauwe Golven noodzakelijk. Als gevolg van die noodzakelijke verkeersingrepen
zou ook een ingreep moeten plaatsvinden in Blauwe Golven. Aangezien Peter
Struycken daar niet aan wilde meewerken was sloop onvermijdelijk.
b) Sloop
zou een bron wegnemen van hittestress in de stad. Blauwe Golven, aldus B&W,
hield hitte vast en straalde die uit. Struyckens omgevingskunstwerk zou een
hitteschild en een 'bakplaat' zijn.
c) Het
college van B&W noemde nog een ander milieuvoordeel. Een park zou fijnstof
en de uitstoot van CO2 kunnen opvangen.
d) Een
park zou bovendien ruimte bieden voor ontspanning, ontmoeting, sport en
creatieve uitingen van Arnhemmers, met name op het gebied van graffitikunst.
e) Een
park zou lawaaioverlast verminderen.
f) Blauwe
Golven was voor iedereen zichtbaar aangetast door stof en vuil. Aan onderhoud
en schoonmaak werd, althans volgens het college van B&W, voldoende gedaan,
maar echt schoon zou het omgevingskunstwerk nooit kunnen worden.
g) Een
in september 2017 aangevoerd nieuw argument van B&W was de toestand van de betonstenen
waaruit Blauwe Golven is opgebouwd. Die zouden versleten en aan hun einde zijn
en zeker binnen veertig jaar vervangen moeten worden.
Haast, onzorgvuldige
procedure en niet door onderzoek van feiten onderbouwde argumenten van B&W
Zijn de hierboven opgesomde argumenten van het college
van B&W van Arnhem gebaseerd op gedegen onderzoek van de feiten? En was er sprake
van een gedegen procedure waarbij de tijd werd genomen om de zaak te onderzoeken
en te bespreken in de gemeenteraad, met bewoners van de stad en deskundigen van
buiten?
Ons antwoord op beide vragen is: nee. Het college van B&W
had grote haast. Een beslissing over Blauwe Golven zou aanvankelijk eind 2017
worden genomen. Het college van B&W probeerde de zaak er echter door te
drukken door de kwestie plotsklaps vlak vóór het zomerreces van 2017 op de
agenda te zetten. Dat laatste mislukte door protesten en het ingrijpen van de
gemeenteraad. Afgezien van de grote haast, was er nog meer aan te merken op de
door B&W gevolgde procedure. Waarom had de gemeente geen kunst- en
cultuurhistorische waardebepaling laten opstellen door een onafhankelijke
kunsthistoricus, zoals de rijksoverheid dat gewoonlijk doet? In het geval van
de Blauwe Golven gaat het immers om een gerenommeerde Nederlandse kunstenaar en
een internationaal bekend omgevingskunstwerk. Uiteindelijk gaf in april 2017 Erfgoedvereniging Bond Heemschut kunsthistoricus Jonneke Jobse de opdracht om een
cultuurhistorische waardebepaling op te stellen (te
lezen op ons weblog), maar wat ons betreft had het college van B&W van Arnhem
dat moeten doen. Uit de hele gang van zaken sprak onverschilligheid tegenover cultureel
erfgoed van na de Tweede Wereldoorlog en het ontbreken van de bereidheid om waarde
en betekenis van dat erfgoed te laten meewegen. Onzorgvuldig was het Arnhemse college
van B&W in onze ogen bovendien als het ging om de feiten. Een van die
feiten, of beter gezegd 'vermeende feiten', was de bewering van de
verantwoordelijke wethouder Gerrie Elfrink, dat Peter Struycken niet zou willen
meewerken aan de noodzakelijke veranderingen van het wegenplan.