woensdag 15 maart 2017

VRAGEN BIJ HET INSPIRATIEDOCUMENT CREATIEVE CORRIDOR

In het kader van het Meerjarenplan Infrastructuur, Ruimte en Transport van de Rijksoverheid en het door de provincie Gelderland en de gemeenten Arnhem en Nijmegen gesloten Bestuursakkoord Investerringsagenda zal de komende jaren een aanzienlijk bedrag worden geïnvesteerd in de Arnhemse economie en de ontwikkeling van de binnenstad. Vooruitlopend op die ontwikkeling heeft het college van B en W van Arnhem onder de titel Creatieve Corridor Arnhem een inspiratiedocument laten opstellen voor de herinrichting van het langs de Rijn gelegen deel van de Arnhemse binnenstad.

Wij, de initiatiefnemers van de petitie voor behoud van het omgevingskunstwerk Blauwe Golven, juichen dit toe. De blik is gericht op de toekomst, op het benutten van de karakteristieke, Arnhemse hoogteverschillen en het toegankelijk maken van de Rijnoevers voor het publiek. Bij de door het college voorgestelde sloop van Peter Struyckens omgevingskunstwerk Blauwe Golven hebben wij echter vragen.

Onze eerste vraag betreft het argument dat Blauwe Golven een bron van hittestress en luchtvervuiling vormt. Hittekaarten tonen dit niet aan en daarom is onze vraag of het milieu-argument van het college wel gebaseerd is op gedegen onderzoek. Wat ons betreft is hier sprake van selectieve verontwaardiging. Zo uit de losse hand zijn er in de stad wel meer vervuilende plekken en zones aan te wijzen - de binnen- en buitensingels bijvoorbeeld en de door de gemeente vorig jaar aangelegde parkeerplaats aan de Trans - maar daar hoor je niemand over.

Onze tweede vraag betreft de haalbaarheid en betaalbaarheid van een park. In het Inspiratiedocument wordt gesuggereerd dat er in de toekomst op het Roermondsplein, waar nu Blauwe Golven ligt, een park komt. Tussen wat bomen en struiken en een daadwerkelijk park van enige kwaliteit zit evenwel een groot verschil en daar gaat het Inspiratiedocument aan voorbij. Is er nagedacht over de kosten van aanleg en onderhoud van een daadwerkelijk park? Is er nagedacht over de geschiktheid van grond en terrein en is er nagedacht over de risico's als het gaat om de openbare orde? Daar lijkt het vooralsnog niet op.

Onze derde vraag is of de in het inspiratiedocument Creatieve Corridor Arnhem voorgestelde vergroening niet een eufemisme is voor projectontwikkeling? Is het werkelijke doel niet om af te komen van Blauwe Golven en vervolgens in het gebied, net als op de stadsblokken, groen te combineren met projectontwikkeling? Dat het college nadenkt over het gebruik van grond om vernieuwingsplannen aan te jagen en te financieren, is niet meer dan redelijk. Transparantie van de zijde van het college omtrent de einddoelen lijkt hier echter gewenst.

Onze vierde vraag is waarom de gemeente Arnhem Blauwe Golven niet heeft onderhouden? Blauwe Golven en de omgeving van het Roermondsplein zijn op dit moment ernstig verloederd en volgens ons is dat in strijd met goed bestuur.

Onze vijfde vraag is of het college daadwerkelijk heeft nagedacht over de uniciteit en het artistieke en historische belang van Peters Struyckens Blauwe Golven? In heel Europa is qua schaal geen vergelijkbaar omgevingskunstwerk te vinden. Uniciteit en artistieke betekenis schuilen in de zeer adequaat op de plek toegesneden ruimtelijke samenhang en de beeldende dynamiek voor wie erlangs of doorheen beweegt. Dat is geen toeval. De inmiddels 78-jarige Peter Struycken onderscheidde zich in de jaren zestig en daarna door zijn uitzonderlijke talent voor fundamenteel beeldend onderzoek en het gebruik van nieuwe middelen als de computer. Niet zonder reden werd zijn werk opgenomen in de collecties van het Rijksmuseum in Amsterdam en andere vooraanstaande musea.

Onze zesde vraag is of het college van B en W behoud ooit serieus heeft overwogen? Dat Arnhem van deze kunstenaar een uniek kunstwerk bezit, zou Arnhem, wat ons betreft, moeten zien als een bijzonder geschenk. Bij Blauwe Golven is een mooi verhaal te vertellen en mooie verhalen zijn belangrijk. Blauwe Golven vertelt net als de Aku-fontein, de Sonsbeektentoonstelling van 1971 en het omgevingskunstwerk Jardin d'Émail in het Kröller-Müllermuseum veel over de complexe jaren zestig en zeventig. Die decennia stonden in het tekenen van opstandigheid en idealistische ambities en eindigden niettemin, of juist daardoor, met een aanzienlijke ontnuchtering. Blauwe Golven is, anders gezegd, niet alleen kunsthistorisch, maar ook historisch van belang. Het is een iconisch werk, een deel van de Arnhemse en Nederlandse geschiedenis en identiteit. Mits goed onderhouden zou Peter Struyckens omgevingskunstwerk Blauwe Golven de kroon kunnen zijn op de toekomstige ontwikkeling van de Arnhemse binnenstad.